PRZEMYSŁ KOSMICZNY
Podzespoły polskiej firmy w programie najpotężniejszego lasera na świecie
Firma Creotech Instruments realizuje dostawę zaawansowanej elektroniki pomiarowej dla nowoczesnego centrum naukowego ELI w Republice Czeskiej. Odbiorcą sprzętu jest Instytut Fizyki Czeskiej Akademii Nauk, który prowadzi projekt ELI: EXTREME LIGHT INFRASTRUCTURE czyli najpotężniejszego na świecie lasera. Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej.
Czeski projekt badawczy, w którym wykorzystane zostaną podzespoły wyprodukowane przez Creotech, realizowany jest przy udziale naukowców z całego świata i nosi nazwę ELI-Beamlines. Jego celem jest budowa najpotężniejszego na świecie lasera o nazwie HAPSLI (High Repetition-Rate Advanced Petawatt Laser System). Czesi nazwali swój laser "Bijov" po mitycznym czeskim siłaczu, ale światowe media ochrzciły go mianem „Gwiazdy Śmierci” nawiązując do motywu z kultowej serii filmów ze świata Gwiezdnych Wojen. Czeska „Gwiazda Śmierci” ma ważyć 20 ton, a jej koszt to 48 mln dolarów. Instrument powstaje w placówce badawczej w Dolní Břežany, w okolicach Pragi.
W 2015 roku Creotech rozpoczął prace badawczo-rozwojowe współfinansowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Projekt o nazwie HETMAN ma umożliwić zbudowanie polskiej platformy kontroli i sterowania procesami wymagającymi szybkiego przetwarzania olbrzymiej ilości danych. Dostawa do Czech jest już kolejnym zleceniem, w którym wykorzystane zostały podsystemy rozwijane w ramach projektu HETMAN.
W najbliższych miesiącach kolejne elementy zostaną dostarczone do Szwajcarii, Niemiec oraz Brazylii. Po 12 miesiącach od rozpoczęcia projektu wartość zamówień na komponenty systemu HETMAN przekroczyła dwa miliony złotych. Do tej pory opracowano zaledwie około 30% całego docelowego systemu HETMAN.
Wartość zrealizowanego dla Instytutu Fizyki Czeskiej Akademii Nauk zlecenia, obejmującego wyprodukowanie i dostawę niemal 150 podzespołów zaawansowanej elektroniki przekracza 250 tys. złotych. Kolejne zlecenie dla czeskiego partnera, które jest obecnie na wstępnym etapie realizacji, obejmie dostawę kolejnych 30 modułów pomiarowych, o wartości przekraczającej 250 tys. złotych. Łączna wartość docelowej dostawy przekracza więc pół miliona złotych.
Nasza firma kojarzona jest w Polsce z branżą kosmiczną. Warto jednak pamiętać że spółka Creotech Instruments S.A. specjalizuje się także w produkcji podzespołów i specjalistycznej aparatury pomiarowej do najnowocześniejszych i najbardziej zaawansowanych technologicznie instytucji badawczych na świecie. W ostatnich latach zrealizowaliśmy zlecenia między innymi dla Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN w Genewie, Instytutu Badań Ciężkich Jonów GSI i Centrum Badawcze DESY w Niemczech. Dostawa sprzętu dla centrum ELI to kolejny ważny projekt, który ugruntowuje naszą pozycję w segmencie specjalistycznej elektroniki pomiarowej, w którym jesteśmy silnym graczem w skali globalnej.
Tomasz Krzaczek, Dyrektor Produkcji w Creotech Instruments uspokaja, że potężny laser o mocy 10 petawatów (to tyle co 10 biliardów 100-watowych żarówek), budowany przez czeskich naukowców, posłuży do celów pokojowych: Urządzenie [...] przysłuży się ludzkości i rozwojowi nauki. Laser pozwoli na prowadzenie niedostępnych do tej pory eksperymentów z różnych dziedzin, od astrofizyki po medycynę. W naukowym świecie będzie laserowym odpowiednikiem Wielkiego Zderzacza Hadronów Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN.